پانزی ترفندی برای کلاهبرداری است که در آن یک کلاهبردار یا همان طراح پانزی، به افراد ناآگاه وعده می‌دهد که اگر پول‌هایشان را در اختیار او قرار دهند، با آن پول‌ها کار خواهد کرد و سودهای نجومی و تضمینی به سرمایه‌گذاران خواهد داد.
در این نوشتار به بررسی موضوع کلاهبرداری پانزی می‌پردازیم.
کلاهبرداری پانزی
در کلاهبرداری پانزی برای اعتماد سرمایه‌گذاران در ابتدا از پول افراد جدید، سود افراد قدیمی پرداخت می‌شود تا سرمایه‌گذاران بیشتری جذب سیستم شوند.
این طرح در نهایت به دلیل اشباع شدن و عدم وجود سرمایه‌گذار جدید نابود شده و معمولا کلاهبردار با مقدار زیادی پول متواری می‌شود.
تشخیص طرح‌های پانزی کار سختی نیست، مهم‌ترین شاخصه این طرح‌ها سودهای نجومی تضمینی و ناشناس بودن است اما با وجود این شاخص‌های عینی و روشن در بسیاری از موارد افراد در دام این طرح افتاده و وقتی متوجه می‌شوند که فریب خورده و سرمایه خود را از دست داده‌اند.
در بیشتر مواقع افراد قشر متوسط و حتی ضعیف در دام طراح پانزی گرفتار می‌شوند؛ زیرا تصور می‌کنند با اندک سرمایه خود می‌توانند در مدت کوتاهی ثروتمند شوند، به همین دلیل این افراد دارایی خود مانند خودرو، طلا و حتی خانه خود را می‌فروشند به این امید که به سود بالایی دست یابند. اما باید بدانند که قربانیان این روش از کلاهبرداری مبالغ زیادی را از دست می‌دهند و متضرر می‌شوند.
مجازات جرم کلاهبرداری پانزی
طبق ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبان ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، کلاهبردار غیر شبکه‌ای علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می‌شود.
در کلاهبرداری شبکه‌ای اگر مبلغ کلاهبرداری کلان نباشد مجرم به رد مال، به حبس از ۶ ماه تا سه سال و جزای نقدی معادل دو برابر اموالی که از راه مذکور به دست آورده محکوم می‌شود.
ولی اگر کلاهبرداری کلان باشد به حبس از ۵ سال تا ۲۰ سال محکوم می‌شود و در هر دو صورت دادگاه به عنوان جزای مالی به ضبط تمام اموالی که از طریق خلاف قانون به دست آمده باشد، حکم خواهد داد.
دادگاه می‌تواند علاوه بر جریمه مالی و حبس، مرتکب را به ۲۰ تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم کند؛ بنابراین مهم‌ترین مسئله در این پرونده، مشورت و کمک گرفتن از یک وکیل مجرب و توانمند در این حوزه است چراکه می‌تواند تا حد زیادی در کاهش مجازات محکوم موثر باشد.
